Jacques Henri Lartigue: Ένας από τους πιονιέρους της φωτογραφίας.
Χαρακτηρίστηκε ως ο «ερασιτέχνης φωτογράφος με το εξαιρετικό ταλέντο» το
«παιδί με την άδολη ματιά». Αρκετοί πιστεύουν πως αυτοί οι χαρακτηρισμοί
είναι κατασκευάσματα του John Szarkowski ενός ανθρώπου που προσπάθησε να
επιβάλλει τη φωτογραφία ως τέχνη του 20ου αιώνα και την άποψή του για τη
φωτογραφία ως κυρίαρχη σ’ αυτόν τον χώρο.
Ανεξάρτητα από τα παραπάνω ο Lartigue άφησε πίσω του χιλιάδες
φωτογραφίες. Φωτογραφίες ενός ανθρώπου που ήθελε να είναι ζωγράφος και
όχι φωτογράφος και αποτυπώνουν τις αρχές του 20ου αιώνα.
Κοιτάζοντάς τις, όσες τουλάχιστον έχω δει σε λευκώματα και σε
ιστοσελίδες, νομίζω πως το έργο του δεν είναι μόνο μια απλή αποτύπωση της
εποχής του που βλέποντάς το σήμερα δημιουργεί συγκίνηση γιατί έχει πάνω
του την πατίνα του χρόνου.
Ο Lartigue είναι κομμάτι μιας ευρωπαϊκής ουμανιστικής φωτογραφικής άποψης
με κέντρο τον άνθρωπο και τις κοινωνικές του δραστηριότητες. Τα πλάνα του
είναι προσεγμένα, η ματιά του διεισδυτική και παιχνιδιάρικη. Εστιάζει στη
χαρούμενη πλευρά των ανθρώπων και δημιουργεί εικόνες με χιούμορ που
εκπέμπουν ανεμελιά και αισιοδοξία.
Κάποιοι τον χαρακτηρίζουν «απλοϊκό» υποκρύπτοντας μερικές φορές και μια
υποτίμηση της ματιάς του σαν αυτονόητη και επιφανειακή.
Προσωπικά βρίσκω τις φωτογραφίες του όμορφες και ενδιαφέρουσες. Βλέποντάς
τις τα συναισθήματα δεν εκβιάζονται αλλά ξεπηδούν ανέμελα. Έχουν κίνηση,
ζωντάνια, νιώθεις σαν να μπαίνεις μέσα στη σκηνή και να γίνεσαι συμμέτοχος
στα δρώμενα. Κι αυτό μ’ αρέσει…
Ελπίζω η μικρή επιλογή που έκανα κυρίως από τις πανοραμικές φωτογραφίες
που μ’ άρεσαν ιδιαίτερα να αρέσει και σε εσάς…
~~~
Λίγα βιογραφικά…
Ο Lartigue γεννήθηκε στο
Courbevoie της Γαλλίας στις 13 Ιουνίου 1894 και πέθανε στη
Nice στις
12 Σεπτεμβρίου 1986.
Γόνος πλούσιας οικογένειας είχε πρόσβαση σε ό,τι καλύτερο τεχνολογικά είχε
να επιδείξει η εποχή του. Στα 6 του χρόνια βγάζει τις πρώτες του
φωτογραφίες και στα 8 αποκτά την πρώτη του φωτογραφική μηχανή. Μέχρι τα 18
φωτογραφίζει συστηματικά το περιβάλλον του, οικογενειακό, κοινωνικό,
αθλητικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες.

|


|

Είναι πολύ τακτικός στις δραστηριότητές του αυτές. Κρατάει ημερολόγιο
με εικόνες και σημειώσεις και τακτοποιεί τις χιλιάδες φωτογραφίες του σε
120 τεράστια αυτοβιογραφικά χειροποίητα άλμπουμ.

|

Φωτογραφίζει και χρησιμοποιεί μια πληθώρα υλικών και τεχνικών
(στερεοσκοπική φωτογραφία, γυάλινες πλάκες, όλων των ειδών φιλμ, slides,
τις πρώτες
autochrome plates πανοραμικές μηχανές κλπ κλπ).
Το 1915 παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής και από το 1922 γίνεται
γνωστός για το ζωγραφικό του έργο αν και θεωρείται μέτριος ζωγράφος.
Ήταν φίλος με πάρα πολλούς καλλιτέχνες και λογοτέχνες της εποχής του και
πολλούς απ’ αυτούς τους φωτογράφισε.
Όμως όπως συμβαίνει συνήθως οι τρεις γυναίκες του και η ερωμένη του από
το 1930 ρουμάνα Renée Perle ήταν τα αγαπημένα του μοντέλα και πηγή
έμπνευσης στις φωτογραφίες και τις ζωγραφιές του.
Αν και φωτογραφίες του Lartigue εκτίθενται σε γκαλερί μαζί με
φωτογραφίες του Brassaι του Man Ray και του Doisneau παραμένει σχετικά
άγνωστος στο ευρύ κοινό. Ο ίδιος δε προτιμά το ρόλο του ζωγράφου παρά του
φωτογράφου.
Στα 69 του χρόνια, το 1963, τον «ανακαλύπτει» ο Charles Rado του
οργανισμού Rapho ενός φωτογραφικού πρακτορείου ειδικευμένου στην
ανθρωπιστική φωτογραφία. Ο Rado τον γνωρίζει στον John Szarkowski, τότε
επιμελητή του Μουσείου
Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη και αυτός θα διοργανώσει και την πρώτη
αναδρομική έκθεση του έργων του Lartigue που θα τον κάνει ευρύτερα γνωστό
στην Αμερική.
Το 1974 του ανατέθηκε να φωτογραφίσει τον τότε νεοεκλεγέντα πρόεδρο της
Γαλλίας Βαλερί Ζισκάρ ντ Εστέν.

Ο Lartigue τον φωτογραφίζει αντισυμβατικά. Χρησιμοποιεί φυσικό φωτισμό
και την γαλλική σημαία ως φόντο.
Το 1975 κάνει την πρώτη αναδρομική του στο
Musée des Arts Decoratifs του Παρισιού και από τότε παραμένει στην
επικαιρότητα μέχρι το τέλος της ζωής του αν και φωτογραφίζει σπάνια ενώ
σήμερα ο οργανισμός
The Donation Jacques Henri Lartigue συνεχίζει να αποδελτιώνει το
τεράστιο έργο του. Μην ξεχνάμε πως πρόκειται για πάνω από 200.000
φωτογραφίες

Οι πανοραμικές φωτογραφίες του.
Ο Lartigue έδειξε μια ιδιαίτερη αδυναμία στις πανοραμικές
φωτογραφίες με έντονο το ανθρώπινο στοιχείο μέσα τους. Άλλες βγαλμένες με
μηχανή και άλλες με κροπάρισμα. Ο Lartigue για πολλές απ' αυτές
χρησιμοποίησε μια στερεοσκοπική φωτογραφική μηχανή με φυσούνα τη Nettel
6x6. Η συγκεκριμένη έπαιρνε γυάλινες πλάκες διάστασης 6Χ13 cm για να
βγάλει 2 φωτογραφίες για τη δημιουργία μιας στερεοσκοπικής εικόνας.
Μπορούσε όμως να βγει ο ένας φακός της και να μεταφερθεί ο άλλος προς το
κέντρο δημιουργώντας έτσι μια πανοραμική κάμερα.
~~~
Βοηθήματα – παραπομπές
Α. Βιβλία
Lartigue's Winter Pictures by Elisabeth Foch
Jacques Henri Lartigue: The Invention of an Artist (Kevin Moore)
Jacques-Henri Lartigue (Damade, Jacques)
Art or Nature 20th Century French Photography
Β. Ιστοσελίδες
http://www.lartigue.org/us2/donation/index.html
http://www.masters-of-photography.com/L/lartigue/lartigue_articles1.html
http://www.bbc.co.uk/photography/genius/gallery/lartigue.shtml
http://www.houkgallery.com/lartigue2000/imprintsofjoy01.html με πολλές
φωτογραφίες της Renée Perle
http://www.absolutearts.com/artsnews/1999/08/14/25739.html όπου
εξηγεί και τον τρόπο που έγινε η παραμόρφωση της
γνωστής φωτογραφίας του Lartigue
http://www.photography-now.com/artists/K07328.html?PHPSESSID=pijoip0lnn9ho05jh4snbjlj67
Γ. Οι φωτογραφίες είναι από το βιβλίο Art or Nature 20th Century French
Photography και την ιστοσελίδα του The Donation Jacques Henri Lartigue
Το πορτραίτο του Lartigue είναι του Jeanloup Sieff, 1972 |